Dzień 1
PRZELOT
Dzień przylotu do Tadżykistanu (często możliwy przelot z pilotem wyprawy, który zazwyczaj podróżuje z Polski – wylot z Warszawy może nastąpić dzień wcześniej). Przyloty najczęściej mają miejsce w godzinach nocnych. Właściwa wyprawa zaczyna się w Duszanbe. Pozostałe szczegóły dotyczące tej wyprawy, w tym zbiór informacji pomagający w przygotowaniu się do wyjazdu, będą podane w Explore Book.
Bilet do Duszanbe uczestnik wyjazdu kupuje indywidualnie (po wcześniejszej konsultacji z organizatorem). Biuro może, na życzenie, pomóc w dokonaniu zakupu biletów lotniczych.
Przywitanie na lotnisku przez kierowcę lub lokalnego koordynatora. Transfer z lotniska i zakwaterowanie w hotelu w Duszanbe.
Dzień 2
DUSZANBE – FORT HISSAR
Zwiedzanie Duszanbe, przyjemnej stolicy Tadżykistanu, pełnej budynków o ciekawej architekturze, gmachów pamiętających socjalizm i parków. Zaczniemy spacer od placu z imponującym pomnikiem lokalnego bohatera Ismaila Somoniego, zobaczymy nowy budynek Parlamentu i Bibliotekę Narodową. Kontynuując zwiedzanie, udamy się do Parku Rudakiego – jednej z atrakcji stolicy, której nie można przegapić. Stoi tu jeden z najwyższych na świecie masztów flagowych.
Pojedziemy również na tętniący życiem Bazar Mehrgon. Nazwa „Duszanbe” oznacza „poniedziałek” i pochodzi właśnie od poniedziałkowych bazarów odbywających się tu od dawnych czasów.
Po południu przejazd do Hissar, niegdyś twierdzy Jedwabnego Szlaku. Forteca położona jest poza granicami miasta i stanowi jeden z najbardziej znanych zabytków Tadżykistanu – obecnie po gruntownej renowacji. Wieczór możemy spędzić w lokalnej restauracji – prosta tadżycka kuchnia przypadnie do gustu każdemu, choć wegetarianom może być nieco trudniej. Tadżykowie, jak inne narody Azji Środkowej, to miłośnicy mięsa. Nocleg w Duszanbe.
Dzień 3
NORAK – KALAI KHUM
Wyruszamy na Trakt Pamirski – to jedna z najwyżej położonych dróg na świecie, a zarazem jedna z najpiękniejszych pod względem widoków. Od wieków Pamir inspiruje największych odkrywców świata – Marco Polo, Xuanzanga i Mirzę Muhammada Haidara. Ten ocean błękitno-białych gór czeka teraz na nas.
Tego dnia czeka nas długa, ale zachwycająca podróż przez góry i doliny. Pakujemy nasze rzeczy do aut terenowych i ruszamy do Górskiego Badachszanu – autonomicznej prowincji zajmującej niemal połowę powierzchni kraju, ale zamieszkanej przez zaledwie 3% jego ludności.
Zatrzymamy się przy lśniącym zbiorniku Norak, największym sztucznym jeziorze Tadżykistanu, a następnie przekroczymy przełęcz Shurabad (ok. 2200 m n.p.m.), podziwiając zapierające dech w piersiach górskie krajobrazy. Droga to prawdziwe wyzwanie dla naszych aut – czas przyzwyczaić się do wertepów i kurzu. Jednak wygodne miejsca przy oknie dają możliwość podziwiania krajobrazów, a częste postoje fotograficzne uatrakcyjniają podróż.
Na koniec zjedziemy w dolinę rzeki Pandż i dotrzemy do Kalai Khum, gdzie po raz pierwszy zobaczymy przygraniczne wioski Afganistanu. Nocleg w hotelu.
[Dystans drogowy dnia: 370 km]
Dzień 4
KARON – RUSHAN – DOLINA BARTANG
Wyjeżdżamy wyboistą drogą do pobliskich ruin dawnego miasta Karon, nazywanego czasem „azjatyckim Machu Picchu”. Choć określenie to jest nieco przesadzone, miejsce zasługuje na uwagę. Widać tu pozostałości starożytnego miasta, odkrytego zaledwie kilkanaście lat temu. Znakomicie zachowało się prostokątne boisko do gry w polo – na widowni mogło zasiadać aż dziesięć tysięcy widzów. Najstarsze fragmenty Karon pochodzą sprzed niemal czterech tysięcy lat!
Trasa z Kalai Khum prowadzi doliną rzeki Pandż, z charakterystycznymi tarasowymi polami uprawnymi i tradycyjnymi wioskami, dającymi wgląd w codzienne życie lokalnych społeczności.
Przejazd do Rushan – niewielkiego, malowniczo położonego miasteczka w sercu Pamiru. Rushan pełni rolę punktu tranzytowego dla podróżników zmierzających w głąb gór.
Tego dnia udamy się na pieszą wędrówkę do ukrytej w Dolinie Bartang wioski Jizev (ok. 5 godzin trekkingu tam i z powrotem). Nagrodą za wysiłek będzie widok wodospadów, cichych jezior i tradycyjnych domów. Osoby, które nie chcą lub nie mogą brać udziału w trekkingu, będą mogły pojechać wcześniej do wioski, w której zamierzamy nocować.
Będziemy mieli okazję przekonać się, jak gościnni są miejscowi mieszkańcy, posłuchać opowieści o życiu w górach i posmakować świeżego chleba z glinianego pieca. Nocleg u górali w typowych domach pamirskich.
[Dystans drogowy dnia: 220 km]
Dzień 5
PODRÓŻ DO CHOROG
Oglądanie wioski i krótki spacer po okolicy. W tym odizolowanym regionie zachowały się dawne tradycje rolnicze i styl życia. To niemal cud, że takie społeczności przetrwały do naszych czasów – i trzymamy kciuki, by tradycje te zostały zachowane. Pamirczycy są bardzo gościnni i bezinteresowni. Chętnie zapraszają podróżnych na herbatę i poczęstunek.
Po noclegu w górach schodzimy pieszo (ok. 2 godz.) do głównej drogi, a następnie kontynuujemy podróż do Chorogu (2100 m n.p.m.). Miasteczko jest pięknie położone między skałami i rzekami. Miejsce robi przyjemne wrażenie – jest tu ogród botaniczny i dwa uniwersytety, z czego dumni są jego mieszkańcy. Nic dziwnego – Chorog to stolica dużej autonomicznej prowincji Górski Badachszan.
Tu znajdziemy trochę cywilizacji: kawiarnie, restauracje. Wyróżniającym się budynkiem jest piękne centrum ismailitów – liberalnego odłamu szyitów, który dominuje w Badachszanie. Wieczorem czas wolny w tym małym, ale tętniącym życiem miasteczku. Nocleg w hotelu w Chorogu.
[Dystans drogowy dnia: 100 km]
Dzień 6
KORYTARZ WACHAŃSKI
Kontynuujemy podróż Korytarzem Wachańskim, gdzie rzeka Pandż rozszerza się, a szczyty Hindukuszu wznoszą się na drugim brzegu, po stronie afgańskiej. Wachan, jak go nazywano, w XIX wieku stanowił strefę buforową między imperiami rosyjskim i brytyjskim.
Czeka nas kilka przystanków po drodze. Zobaczymy Jamczun – twierdzę Jedwabnego Szlaku wznoszącą się nad doliną; gorące źródła Bibi Fatima o właściwościach zdrowotnych, gdzie będziemy mogli się zrelaksować; muzeum sufiego Mubaraka w wiosce Jamg; buddyjską stupę w Vrang – kompleks świątynny z VI–VII wieku n.e.
Odwiedzimy też Ishkashim, gdzie znajduje się przejście graniczne do Afganistanu przez most nad rzeką Pandż i odbywa się barwny „Afghan Bazaar” – targ graniczny na neutralnej wyspie pośrodku rzeki (bywa czasem zamykany).
Nocleg w jednej z wiosek po drodze – osiągniemy tam wysokość ok. 2900 m n.p.m.
[Dystans drogowy dnia: 250 km]
Dzień 7
JEZIORA BULUNKUL I YASHILKUL
Rano krótki spacer (około godziny w obie strony) do starożytnych rytów naskalnych. Następnie wyjeżdżamy w kierunku pięknych jezior położonych na dużych wysokościach.
Przejedziemy przez dolinę Khargush i wjedziemy na przełęcz na wysokość 4344 m n.p.m. Odwiedzimy turkusowe górskie jeziora Bulunkul i Yashilkul. Na brzegu pasą się jaki – unikalny gatunek zwierząt domowych, tradycyjnie wykorzystywanych jako zwierzęta juczne, a także hodowanych dla mleka i mięsa.
Następnie kontynuujemy podróż przez pamirski płaskowyż, gdzie dominują rozległe, puste krajobrazy, nazywane czasem „Księżycem Tadżykistanu”. Na koniec dnia docieramy do Murgab (3650 m n.p.m.) – odległego miasteczka z dużymi wpływami kirgiskimi. Tutaj nocujemy w hotelu.
[Dystans drogowy dnia: 260 km]
Dzień 8
PRZEŁĘCZ AK-BAITAL I JEZIORO KARAKUL
Całodniowa eskapada samochodowa przez przełęcz Ak-Baital (4655 m n.p.m.) – najwyższy punkt legendarnej Pamir Highway – to niezapomniane spotkanie z surowym pięknem gór Tadżykistanu. Po drodze podziwiamy krajobrazy wysokogórskie: rozległe płaskowyże, kręte serpentyny oraz stada jaków pasących się na tle gór.
Zjeżdżamy nad lśniące błękitem jezioro Karakul, na wysokości 3914 m n.p.m., powstałe w wyniku uderzenia meteorytu i otoczone ośnieżonymi szczytami. Jezioro otoczone jest podmokłymi łąkami, bagnami i małymi strumieniami, ukształtowanymi przez powodzie, topniejącą wieczną zmarzlinę i lód.
Ten wyjątkowy krajobraz jest domem dla rzadkiej flory i fauny – w tym dzikich jaków, owiec Marco Polo oraz ptaków wędrownych, jak gęsi tybetańskie i sępy himalajskie. Spacer brzegiem jeziora i piknik przed powrotem do Murgab na nocleg.
[Dystans drogowy dnia: 390 km]
Dzień 9
PŁASKOWYŻ MURGAB
Podróż powrotna przez surowy, smagany wiatrem Płaskowyż Murgab, usiany koczowniczymi jurtami Kirgizów. Rozkoszujemy się rozległymi widokami, zanim zjedziemy do zielonej Doliny Gund.
Długa podróż zakończy się powrotem do cywilizacji w Chorogu, stolicy Badachszanu. Mamy czas na wieczorny relaks i odpoczynek. Nocleg w hotelu.
[Dystans drogowy dnia: 325 km]
Dzień 10–11
POWRÓT DO DUSZANBE
Powrót znaną nam już drogą wzdłuż rzeki Pandż zajmie dwa dni, z wygodnym noclegiem po drodze. Postoje w malowniczych punktach widokowych na afgańskie wioski po przeciwnej stronie rzeki.
Przekraczamy przełęcz Khaburabot (3250 m n.p.m.) i zjeżdżamy w kierunku stolicy, kończąc naszą niezapomnianą podróż na „dachu świata”. Krajobraz zmienia się z surowych gór w zielone doliny podczas powrotnej drogi do Duszanbe.
Wieczorem kolacja pożegnalna, kończąca tę pełną przygód wyprawę. Nocleg w hotelu.
[Dystans drogowy dwóch dni: 590 km]
Dzień 12
WYLOT
Transfer na lotnisko w Duszanbe na wybrany lot. Powrót do Polski następuje zgodnie z zakupionymi biletami i może mieć miejsce dzień później.