Skrawki Gruzji…
Niewielki kraj, stanowiący ¼ terytorium Polski położony w Kaukazie Południowym pomiędzy Morzem Czarnym a Morzem Kaspijskim. 75% powierzchni zajmują góry. W północnych rejonach kraju, gdzie dominują pasma Kaukazu Wielkiego znajduje się ok. 600 lodowców, a na południu pomiędzy Małym Kaukazem a granicą państwa rozpościera się Płaskowyż Dżawachecki z wygasłymi wulkanami oraz licznymi jeziorami. W starożytności Gruzji słynęła ze złóż złota(mit o wyprawie Jazona po złote runo), dziś raczy nas różnorodnością wód mineralnymi, ciepłem morskiego wybrzeża oraz ogromnym bogactwem kultury i sztuki. Każdy znajdzie tu coś dla siebie, a gruzińska gościnność nie pozwoli zapomnieć o cudownie spędzonych chwilach.
Oto kilka propozycji miejsc, które warto odwiedzić w Gruzji.
Swanetia to jedno z trzech miejsc Gruzji wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. Przyciąga niesamowitymi krajobrazami, a od lat jest sercem gruzińskiego alpinizmu. Za sprawą wojowniczych i niezależnych Swanów uznawana za kwintesencję gruzińskiej kultury. Znajdują się tu dwie miejscowości, które koniecznie trzeba odwiedzić. Pierwsza z nich to Mestia. Położona w sercu Swanetii urzeka zapierającym dech w piersiach widokiem na masyw Kaukazu, średniowiecznymi basztami, kościołem Macchwariszi oraz muzeum etnograficznym. Z Mestii pochodziło wielu wielkich alpinistów, a najsłynniejszym z nich był Michaił Chergiani (1932-1969), autor wielu dróg wspinaczkowych w różnych pasmach górskich, m.in. Wriant Rosyjski na Grandes Jorasses (Alpy Graickie na granicy między Francją a Włochami). Druga to Uszguli. Trudno dostępna wioska uważana za najwyżej położoną osadę w Europie (2200m n.p.m). Zachowało się tu ponad 200 kamienny wież obronno-mieszkalnymi z XIIw. oraz ponad 1000 letnia kaplica ze świętymi ikonami i naczyniami liturgicznymi, które trafiły w te rejony podczas najazdów Turków i Persów. Całość dopełnia, stanowiąca tło, majestatyczna postać najwyższej góry Gruzji Szchara (5068m n.p.m.).
Kutaisi jest drugim co do wielkości miastem Gruzji, będącym centrum administracyjnym prowincji Imeretia oraz ośrodkiem naukowym, kulturalnym i przemysłowym tego kraju. W mitologii greckiej znane jako miasto Ai w Kolchidzie, do którego zmierzał Jazon i Argonauci po złote runo, dziś rozsławione za sprawą Katedry Bagrati i klasztoru Gelati (znajdują się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO). Nazwa Katedry pochodzi od nazwiska swojego fundatora Bagrata III, a ukończenie budowy datowane jest na 1003r. W 1692r. podczas najazdów Turków osmańskich budowla uległa znacznym zniszczeniom, ale dzięki pracom konserwacyjnym i rekonstrukcyjnym prowadzonym od 1952r. oraz opiece sprawowanej przez Gruziński Kościół Prawosławny nadal możemy podziwiać liczne zdobienia i rozmach z jakim została stworzona. 103 lata później, jak głosi legenda przy udziale króla Dawida IV Budowniczego, powstał Monastyr Gelati. Znajdowała się tu Akademia skupiająca największych gruzińskich naukowców, teologów i filozofów. Dziś, jako pozostałość po czasach świetności (od XII do XVIIw.), znajdziemy tu liczne manuskrypty i freski.
Odwiedzając Gori i jego słynne muzeum poświęcone pamięci Stalina nie sposób pominąć ok. 7km na wschód usytuowane Uplisciche (Twierdza Boga). To największe miasto skalne znajdujące się na terenie Gruzji, które powstało przed naszą erą. Legenda głosi, iż niewolnicy pracujący przy budowie miasta do wykuwania skały używali narzędzi z żelaza, z którego w miarę postępu prac i zużycia znikała wierzchnia warstwa ukazując ukryte wewnątrz złoto, dające niewolnikowi wolność. Do dziś zachowało się kilka poziomów pomieszczeń, korytarze i zdobienia na stropach, będące pamiątką czasów rzymskich i średniowiecznych. Znajduje się tu między innymi teatr, sala tronowa królowej Tamary, apteka i kamienne kadzie na wino.
Gruzińska Droga Wojenna jest starożytnym szlakiem wykorzystywanym przez armie, kupców i całe ludy wędrujące pomiędzy Azją i Europą. Biegnie z Tibilisi (stolica Gruzji) do Władykaukazu w Północnej Osetii. Rozciąga się na 208km, a w najwyższym punkcie wznosi się na wysokość 2379m n.p.m. (Przełęcz Krzyżowa). Przez całą podróż towarzyszą nam liczne zabytkowe świątynie, budowle obronne oraz cudowne widoki na Kaukaz. Najkorzystniej jest podróżować własnym transportem, by móc zwiedzić ciekawsze miejsca, których tu bez liku. Jednym z nich jest starożytna stolica Gruzji Mcchetia, następnie widoczna z drogi bazylika Dżwari z VIw., katedra Swetis Cchoweli (Drzewo Życia) z XIw. i fortyfikacje Ananuri z XVIIw. Po pokonaniu pnących się w górę serpentyn ukaże nam się Przełęcz Krzyżowa, a tuż pod nią Gudauri – ośrodek sportów zimowych. Na wysokości Kanionu Truso, doliną rzeki Terek Droga Wojenna dociera do miasta Kazbegi. Tu możemy udać się na malowniczy trekking w rejonie najsłynniejszej gruzińskiej góry Kazbek i kościoła Cminda Sameba (Świętej Trójcy) z XVIw., powszechnie nazywanego Gergeti. Koniec drogi wieńczy trudny odcinek drogi prowadzący przez Wąwóz Darialski długi na 8km, miejscami zwężający się do 100m szerokości, w otoczeniu skalnych ścian nierzadko sięgających 1800m wysokości. Wąwóz ten nazywany również Wrotami Alanów czy Iberyjskimi Wrotami był od dawna punktem strategicznym. Świadczą o tym stojące u wejścia do wąwozu ruiny Zamku Tamar, a pierwsze fortyfikacje datuje się na ok. 150r. p.n.e.
Wszystkie te miejsca stanowią jedynie namiastkę bogactwa kulturowego i różnorodność krajobrazów Gruzji.
Myślę, że prawdą jest, iż Bóg ten kawałek ziemi chciał zachować dla siebie…
Tekst: Ireneusz Wolanian
Źródło: „Magazyn Globtroter
