Choć Dolina Śmierci uchodzi za skrajnie niegościnne miejsce — z silnym upałem, minimalnymi opadami i wysoloną glebą — to w rzeczywistości tutejsza przyroda jest zaskakująco bogata. W parku zanotowano ponad 1000 gatunków roślin.
Różnorodność roślin wynika z dużych różnic wysokości (od dna doliny poniżej poziomu morza, po górskie pasma), co tworzy wiele mikroklimatów: od skrajnie suchego dna, po chłodniejsze i wilgotniejsze rejony górskie.
- Krzewy pustynne: np. creosote bush — bardzo odporna roślina, której korzenie sięgają głęboko, by czerpać wodę z podziemnych warstw.
- Drzewa i krzewy typu scrub / zarośla: w niższych partiach rosną gatunki takie jak mesquite, desert holly; wyżej — Joshua tree, a także gatunki należące do zarośli pinyon‑jałowcowych.
- Rośliny sezonowe i sukulenty: po ewentualnych opadach pustynia potrafi „zakwitnąć” dzikimi kwiatami, co bywa spektakularne.
- Endemity: np. Holmgrenanthe petrophila — niezwykle rzadka roślina żyjąca w szczelinach skalnych jedynie w kilku kanionach Doliny Śmierci.
Niestety w najniżej położonym i najbardziej zasolonym obszarze doliny — solnisku (np. w rejonie Badwater Basin) — roślinność praktycznie nie występuje.
Zwierzęta — sinusoida życia na krawędzi
Pomimo pustynnych warunków Dolina Śmierci to dom dla wielu zwierząt — ssaków, ptaków, gadów, płazów a także bezkręgowców. Według danych parku narodowego, występuje tu ponad 440 gatunków zwierząt, w tym od około 51 gatunków ssaków, ponad 300 gatunków ptaków, 36 gatunków gadów i kilka gatunków płazów i ryb.
- Ssaki:
- desert bighorn sheep — dzikie owce górskie, które potrafią przetrwać na ubogiej roślinności i skrajnie suchym klimacie.
- coyote — lisokształtny drapieżnik przystosowany do pustynnych warunków.
- Inne ssaki: uszatki, kojoty, lisy pustynne, koty (np. rysie czy koty z rodzaju bobcat), kit‑foxy.
- Ptaki: wiele gatunków, w tym charakterystyczny pustynny ptak roadrunner, a także ptaki drapieżne i migrujące; wody okresowe stanowią ważne miejsce odpoczynku dla ptaków wodnych.
- Gady i płazy: żółwie pustynne, jaszczurki, węże (w tym jadowite) — te grupy radzą sobie dzięki nocnemu trybowi życia, kryjówkom w cieniach oraz specyficznym adaptacjom do suszy.
- Inne: bezkręgowce — skorpiony, owady — stanowią ważną część ekosystemu pustynnego.
- Endemity wodne: rzadka ryba Death Valley pupfish — przetrwała w warunkach ekstremalnej suchości w izolowanych źródłach i solniskach, będących pozostałością dawnych jezior.
Adaptacje — jak przetrwać w ekstremum
Zarówno rośliny, jak i zwierzęta Doliny Śmierci wypracowały niezwykłe strategie na przetrwanie:
- Rośliny jak creosote bush lub mesquite sięgają korzeniami bardzo głęboko, by znaleźć wodę pod ziemią.
- Woda dostępna tylko okresowo sprawia, że wiele roślin kwitnie tylko po opadach — wtedy pustynia może zamienić się w kolorowy dywan kwiatów.
- Zwierzęta często prowadzą nocny tryb życia, by unikać skrajnych upałów. Przykładowo u jackrabbitów (królik pustynny) duże uszy pomagają w rozpraszaniu ciepła.
- Endemity wodne, jak pupfish, przystosowały się do życia w izolowanych, słonych lub zasadowych zbiornikach — często niepodzielonych z żadną inną populacją.
Unikalna flora i fauna Doliny Śmierci to efekt tysięcy lat ewolucji w izolowanych i ekstremalnych warunkach. Wiele gatunków jest endemicznych — czyli nie występują nigdzie indziej na świecie.
Z tego powodu obszar stanowi cenny rezerwat bioróżnorodności. Ochrona przyrody w tak ekstremalnym środowisku ma dużą wagę — zerwanie równowagi ekosystemu (np. przez introdukcję obcych gatunków, zanieczyszczenie, turystykę) może mieć dramatyczne skutki.
- Dolina Śmierci to dom dla ponad 1000 gatunków roślin i około 440 gatunków zwierząt.
- Zróżnicowanie wysokości (od dna doliny do gór ponad 3300 m n.p.m.) pozwala rosnąć i przetrwać bardzo różnych organizmom — od pustynnych krzewów po górskie sosny.
- W rejonach najniższych i najbardziej zasolonych (solniska, solne równiny) roślinność jest praktycznie nieobecna.
- Wiele gatunków to endemity — ich zasięg ograniczony jest do nielicznych miejsc w parku, co czyni je szczególnie cennymi dla ochrony przyrody.
- Zwierzęta muszą przystosować się do ekstremum — często prowadzą nocny tryb życia, wykorzystują kryjówki, oszczędzają wodę, żyją w izolowanych
Sprawdź wycieczki podczas których zwiedzamy to miejsce.
Oprac. Anna van der Kotteck
