Położone w górskiej części Mjanmy jezioro Inle słynie nie tylko z malowniczych krajobrazów, lecz przede wszystkim z unikalnego stylu życia jego mieszkańców. Społeczności zamieszkujące to jezioro, zwłaszcza lud Intha, stworzyły kulturę całkowicie zintegrowaną z wodnym otoczeniem. Inle zachwyca nie tylko architekturą na palach czy techniką wiosłowania, ale też rzemiosłem, które przetrwało wieki.
Położenie i środowisko naturalne
Jezioro Inle znajduje się w stanie Shan, na wysokości ponad 880 m n.p.m. Ma około 22 km długości i 10 km szerokości. Otoczone górami i bujną roślinnością, stanowi ważny obszar różnorodności biologicznej. Teren objęty jest ochroną w ramach programu UNESCO "Człowiek i biosfera" od 2015 roku.
Lud Intha i życie na jeziorze Inle
Głównymi mieszkańcami jeziora są Intha, co znaczy "potomkowie jeziora". Ich domy stoją na palach, a głównym środkiem transportu są łodzie. Intha zasłynęli z unikalnego sposobu wiosłowania: stają na jednej nodze na dziobie łodzi, a drugą owijają wiosło i poruszają nim z boku. Tę technikę rozwinięto, by mieć wolne ręce do połowu lub pracy.
Uprawy i pływające ogrody
Jednym z najbardziej niezwykłych zjawisk są pływające ogrody (kyun-hmaw), tworzone z roślin wodnych, mułu i bambusowych platform. Intha uprawiają na nich pomidory, ogórki, bakłażany i kwiaty. Platformy zakotwiczone są bambusowymi palami i przemieszczają się w rytmie fali. Ta metoda pozwala uzyskać plony mimo braku ziemi uprawnej wokół jeziora.
Tradycyjne rzemiosło i lokalna gospodarka jeziora Inle
Rzemiosło Intha ma charakter zarówno codzienny, jak i artystyczny. Szczególnie znane są:
- Tkanie z włókien lotosu — rzadka technika produkcji tkanin z łodyg lotosu. Powstają z nich szaty dla buddyjskich mnichów.
- Kowalstwo i produkcja narzędzi — w wielu wioskach rzemieślnicy wyrabiają noże i narzędzia rolnicze tradycyjnymi metodami.
- Warsztaty cygarowe — kobiety skręcają tradycyjne birmańskie cygara cheroot z lokalnych roślin i liści palmowych.
- Wyroby z drewna i srebra — lokalni artyści tworzyli od wieków kunsztowne przedmioty rytualne i użytkowe.
Religia i obrzędy
Głęboko zakorzeniony buddyzm therawādy odgrywa kluczową rolę w codziennym życiu. Najważniejszym miejscem kultu jest klasztor Phaung Daw Oo, gdzie przechowuje się pięć posągów Buddy oblepionych złotymi płatków. Co roku odbywa się festiwal, podczas którego figury przewożone są po jeziorze bogato zdobioną łodzią w kształcie ptaka hintha.
Warto wiedzieć
- Intha to lud, który przybył na tereny Inle kilkaset lat temu.
- Na jeziorze znajdują się pływające wioski i klasztory, łączone siecią kanałów.
- Jezioro zamieszkuje około 70 000 osób, głównie Intha i Shan.
- Cyklony i obniżenie poziomu wody zagrażają tradycyjnym uprawom.
- Rząd Mjanmy oraz UNESCO prowadziły programy edukacyjne dla lokalnej młodzieży w zakresie ekologii i rzemiosła.
Jezioro Inle pozostaje unikalnym przykładem społeczności żyjącej w symbiozie z wodnym środowiskiem. Choć nowoczesność wkracza coraz odważniej, lokalna kultura wciąż ma szansę przetrwać dzięki inicjatywom edukacyjnym, turystyce odpowiedzialnej i wsparciu instytucjonalnemu.
Czy na jeziorze Inle można się poruszać tylko łodziami?
Tak, łodzie są podstawowym środkiem transportu. Wiele wiosek nie ma dróg lądowych, dlatego życie codzienne toczy się wokół kanałów i pomostów.
Dlaczego Intha wiosłują nogami?
Ta technika zapewnia lepszą widoczność i wolne ręce do pracy. Jest też przystosowana do wąskich łodzi i płytkiej wody.
Co wyróżnia tkaniny z lotosu?
Produkcja jest pracochłonna i wymaga tysięcy łodyg na jeden szal. Tkaniny są lekkie, wytrzymałe i mają znaczenie rytualne.
Jakie zwierzęta można spotkać wokół jeziora?
Występują tu ptaki wodne, np. ibisy i czaple, oraz endemiczną rybę Inle carp. Jezioro to także siedlisko roślin wodnych.
Oprac Anna van der Kotteck
